مقاله : شگفت انگیزترین آزمایش های علمی تاریخ

 "فیل‌ها در اسید و دیگر آزمایش‌های وحشتناک علمی"

این عنوان کتابی است که در خصوص آزمایش های علمی منتشر شد. آقای الکس بوز، نویسنده کتاب می‌گوید : برای نوشتن آن منابع و آرشیوهای علمی زیادی را زیر و رو کرده تا فهرستی از شگفت انگیزترین و وحشتناک‌ترین تجربه‌های علمی را گردآوری کند. کتاب، داستان واقعی دانشمندانی است که به دنبال اثبات درک نامتعارف‌شان از دنیای اطراف آن هم با اعمالی گاها غیر اخلاقی می باشد . پدر فلسفه اردیسم ، حکیم اُرُد بزرگ می گوید :  رنج در پس هر کار ناشایست آشیانه دارد . و شاید خود این دانشمندان اگر امروز زنده بودند نسبت به اعمالی که انجام داده اند پشیمان و نادم می بودند .

1- فیل در اسید
در سال 1962، وارن تامس - مدیر باغ‌وحشی در اکلاهماسیتی - تصمیم گرفت 297 میلی‌گرم LSD - یعنی حدود 3هزار برابر یک بار مصرف متعارف افراد معتاد - را به فیلی به نام توسکو تزریق کند. دانشمند کنجکاو ما ‌می‌خواست ببیند آیا تزریق این داروی توهم‌زا باعث پرخاشگری فیل‌های نر می‌شود یا نه.
نتیجه فاجعه‌آمیز بود؛ فیل بیچاره ابتدا نعره‌ای کشید و بعد از چند دقیقه بی‌قراری، افتاد و بالاخره بعد از یک ساعت مرد. اساتید دست‌اندرکار آزمایش در توجیه کارشان گفتند که فیل‌ها بیش از حد انتظار آنها به دارو حساس بوده‌اند.

2 - ترس در آسمان
باز هم در دهه 1960، 10 سرباز برای تمرینات نظامی سوار بر هواپیمایی بودند که ناگهان خلبان به آنها اطلاع داد که هواپیما خراب شده و در حال سقوط به اقیانوس هستند. بعد از سربازها خواسته شد که فرم‌هایی را تکمیل کنند؛ بر مبنای این اسناد، افراد تایید می‌کردند که ارتش آمریکا مسئولیتی در قبال جبران خسارت‌های ناشی از مرگ یا جراحت آنها ندارد.
سربازهای بخت‌برگشته خبر نداشتند که سوژه یک آزمایش قرار گرفته‌اند و هواپیما مشکلی نداشت؛ گروهی از محققان می‌خواستند با مقایسه میزان اشتباهات افراد هنگام پر کردن‌ فرم‌ها، تاثیر ترس از مرگ آنی بر تمرکز و تعقل آنها را بررسی کنند.

3 - قلقلک
در دهه 1930، یک استاد روان‌شناسی آمریکایی به نام کلارنس یوبا عقیده داشت خنده ناشی از قلقلک، غریزی نیست و آدم‌ها این واکنش را به صورت تقلیدی از بقیه یاد می‌گیرند. او این نظریه را روی پسر خردسالش امتحان کرد. بقیه اعضای خانواده حق نداشتند در حضور پسر کوچک، به خاطر قلقلک بخندند.

آزمایش سخت‌گیرانه ی یوبا چندان موفقیت‌آمیز نبود. قبل از اینکه پسر به 7ماهگی برسد، اگر قلقلکش می‌دادند،‌ می‌خندید اما این باعث نشد یوبا یک بار دیگر نظریه‌اش را روی دخترش هم امتحان نکند.

4 - موش‌های بی‌سر و صورت‌های رنگ شده
در سال 1924،‌ کارنی لندیس از دانشگاه مینه‌سوتا می‌خواست درباره نحوه انعکاس نفرت در چهره افراد تحقیق کند. به این منظور، او با چوب‌پنبه سوخته خط‌هایی روی صورت چند داوطلب رسم کرد و بعد از آنها خواست آمونیاک استنشاق کنند،‌ به موسیقی جاز گوش بدهند، به تصاویر غیراخلاقی نگاه کنند و در نهایت، دستشان را در یک سطل پر از قورباغه فرو کنند. سپس از هر یک از داوطلب‌ها خواست که سر یک موش سفید را قطع کنند.
با اینکه‌ بعضی‌ها مردد بودند و بعضی‌ها هم داد و فریاد می‌کردند،‌ بیشتر داوطلبان قبول کردند کار خواسته‌شده را انجام بدهند؛ «آنها شبیه اعضای یک فرقه سری شده‌بودند که برای قربانی به پیشگاه بت بزرگ آماده می‌شدند».

5 - زنده کردن مرده‌ها
رابرت کورنیش - استاد دانشگاه برکلی - در دهه 30 عقیده داشت که راه‌حلی برای زنده کردن مرده‌ها پیدا کرده است؛ او اجساد را روی الاکلنگ می‌گذاشت، تکان می‌داد و در ضمن به آنها آدرنالین و داروهای ضدانعقاد تزریق می‌کرد تا جریان خون را دوباره راه بیندازد.
او سعی کرد روش خود را روی انسان‌ها امتحان کند و برای همین رضایت یک محکوم به مرگ را گرفت که پس از به دار کشیده شدن، او را به دنیا برگرداند. اما دولت محلی کالیفرنیا به خاطر ترس از فرار متهم در صورت موفقیت آزمایش، جلوی آن را گرفت.

6 - آموزش در خواب
در سال 1942، لارنس لشان - که معلم کالجی در ویرجینیا بود - می‌خواست به طور ناخودآگاه عادت ناخن جویدن را از سر شاگردان‌اش بیندازد. برای همین شب‌ها در حالی‌ که پسرها به خواب خوش فرو رفته بودند، نواری را بالای سر آنها می‌گذاشت که مدام تکرار می‌کرد : «ناخن‌های من مزه خیلی بدی دارند». یک بار هم که دستگاه پخش صدایش خراب شد، خود معلم دلسوز وسط خوابگاه ایستاد و جمله را تکرار کرد.
تلاش‌های لشان بی‌نتیجه نبود؛ تا پایان ترم 40 درصد شاگردان عادت ناخن جویدن را کنار گذاشتند.

7 - بوقلمون‌های آسان‌پسند
در دهه 1960، مارتین شین و ادگار هیل روی رفتار بوقلمون‌های نر در زمان جفتگیری تحقیق ‌کردند و به نتایج عجیبی رسیدند؛ این پرندگان خیلی مشکل‌پسند نیستند. آنها عروسک یک بوقلمون ماده را در قفس پرنده نر گذاشتند و بعد به تدریج از اجزای عروسک کم کردند تا ببینند کی بوقلمون نر احساسش را به ماده قلابی از دست می‌دهد. در کمال تعجب، حتی وقتی که فقط سر مدل مصنوعی باقی مانده بود، بوقلمون نر هنوز مثل یک پرنده ماده واقعی به آن ابراز احساسات می‌کرد.


8 - سگ‌های دوسر
ولادیمیر دمیخوف - جراح روس - در سال1954 شاهکار خودش را رو کرد؛ سگ دوسر. او سر، شانه‌ها و یک پای یک توله سگ را به گردن یک سگ گله آلمانی بالغ پیوند زد. جالب بود که سر دوم شیر می‌خورد، بدون اینکه مری‌اش به جایی وصل باشد. هر دو حیوان به علت پس زدن عضو ، بعد از 6 روز جانشان را از دست دادند اما دمیخوف مایوس نشد و در عرض 15 سال بعد، آزمایش خود را 19 بار دیگر تکرار کرد و توانست عمر موجودات عجیبش را تا یک ماه هم برساند.

9 - دکتر خفن
پزشکی به نام استابینز فیرث - که در اوایل قرن نوزدهم در فیلادلفیا طبابت می‌کرد - عقیده داشت تب زرد یک بیماری مسری نیست. پس تصمیم گرفت نظریه‌اش را روی خودش امتحان کند. او استفراغ بیماران مبتلا به تب زرد را روی زخم‌های باز آنها ریخت و بعد معجون پر از میکروب را بالا کشید. فیرث بیمار نشد اما نه به‌خاطر درست بودن نظریه‌اش؛ تب زرد واقعا مسری است. منتها سال‌ها بعد دانشمندان متوجه شدند که این بیماری فقط در صورت ورود مستقیم میکروب آن به جریان خون ( مثلا بر اثر نیش پشه ) منتقل می‌شود.

10 - چشمان تمام باز
یان اسوالد از دانشگاه ادینبورو درباره به خواب‌رفتن در شرایط بحرانی تحقیق می‌کرد. او در سال 1960، چند داوطلب پیدا کرد و چشم‌های آنها را با نوار چسب، باز نگه داشت و بعد آنها را در شرایطی خفن، در معرض محرک‌های مختلف قرار داد؛ یعنی از 50 سانتی‌متری به صورتشان فلش می‌زد،‌ به کف پاهایشان شوک الکتریکی می‌داد و دم گوش آنها هم صداهای بلند در می‌کرد. با همه این اوضاع، هر سه داوطلب توانستند در عرض 12 دقیقه به خواب فرو بروند.

مقاله : نیوتون، پاشندگی در مواد و طیف رنگ

 

سرعت انتشار نور در تمام مواد تا حدی به فرکانس تابش بستگی دارد؛ فقط در خلأ است که سرعت انتشار امواج الکترومغناطیسی از فرکانس مستقل است.

به عنوان مثال:

ضریب شکست سیلیس بی شکل (شیشه ی کوارتز) برای نور آبی با طول موج 480 nm مقدار1/4636   و برای نور قرمز با طول موج 670 nm  مقدار 1/4561  را دارد.

به همین دلیل، اگر پرتوی شامل نورهای قرمز و آبی به طور مایل به قطعه ی سیلیس بی شکل بتابد، در شیشه دو پرتو شکست به وجود می آید که زاویه شکست آن ها اندکی با هم متفاوت است؛ پرتو آبی کمی بیش تر از پرتو قرمز به خط عمود بر سطح نزدیک می شود.  

پرتو نوری شامل نور قرمز و آبی از بالا به شیشه می تابد. چون ضریب شکست شیشه برای نور آبی با طول موج کوتاه بیش از نور قرمز با طول موج بلند است، نور آبی در سطح بالایی بیش تر می شکند، پس از شکست در سطح زیرین، هر دو بخش باریکه، جدا از هم ولی به موازات همدیگر و موازات پرتو اولیه از شیشه خارج می شوند.  

پرتو های نور سفید نیز که شامل تمام طول موج های طیف مرئی اند، به همین شکل بر اثر شکست با شیشه به اجزای طیفی خود تفکیک می شوند. "تجزیه نور به وسیله ی یک قطعه شیشه"

اگرچه "پدیده ی مشهور رنگ ها" را دست کم از زمان یونانی ها می شناختند؛ منشأ واقعی آن تا زمانی که نیوتون نبوغ خود را در این راه به کار انداخت، ناشناخته بود.

توجیه پذیرفته شده ی آن زمان این بود که نور در حین عبور از منشور، تغییر شکل پیدا می کند؛ یعنی ابتدا به رنگ قرمز در می آید و بعد از گذشتن از لایه های ضخیم تر شیشه، طوری تغییر می کند که به رنگ سبز و در نهایت، بنفش تبدیل می شود.

این توجیه، هیچ یک از خواص مشخص این پدیده را توضیح نمی داد و به پرسش های مربوط به این زمینه نیز پاسخی نمی داد.

مثلاً اگر واقعاً ضخامت شیشه است که رنگ نور خروجی را تعیین می کند، پس چرا وقتی نور سفید از یک شیشه ی معمولی می گذرد، رنگی تولید نمی شود و چرا الگوی رنگ ها زمانی که باریکه از نزدیکی یال منشور یا نزدیک قاعده می تابد، فرقی نمی کند؟

نیوتون نیز مانند انیشتین که بیش تر ایده های انقلابی، طی دورانی به ذهنش خطور کرد که تقریباً ارتباط علمی با بیرون نداشت (در این دوران او در برن کارمند اداره ی ثبت اختراعات بود)، بیش تر کارهای مهم خود را در سال های شیوع طاعون  1665,1666آغاز و تکمیل کرد، سال هایی که دانشگاه کمبریج بسته بود و وی همراه مادرش در وولستورپ زندگی می کرد.

درک امروزی ما از نور و رنگ، از اسحاق نیوتون (1642-1726)  و مجموعه ی آزمایشاتی که در 1672 منتشر کرد، شروع می شود.

او نخستین کسی بود که مفهوم رنگین کمان را درک کرد؛ وی نور سفید را با یک منشور منکسر کرد و آن را به اجزای سازنده ی خود تجزیه کرد: 

نظر نیوتون چنین بود:

در آن جا من برای خودم یک منشور مثلث القاعده از شیشه ساختم تا پدیده ی مشهور رنگ ها را آزمایش کنم...

در ابتدا مشاهده ی رنگ های زنده و جذابی که به این وسیله تولید می شد، سرگرمی بسیار لذت بخشی بود؛ اما پس از مدتی تصمیم گرفتم آن ها را دقیق تر بررسی کنم.

با کمال تعجب دیدم که این نورها به شکل دوک خارج می شوند نه به شکل دایره ای که از قوانین پذیرفته شده ی شکست نور انتظار داشتم!

و دیدم که نوری که به یک سر تصویر نزدیک بود، خیلی بیش تر از نور سر دیگر شکسته شده است. و به این ترتیب معلوم شد که

 علت واقعی تجزیه شدن نور و بسط یافتن تصویر آن است که نور از پرتوهایی با قابلیت شکست متفاوت تشکیل می شود...

به بیان دیگر، به نظر نیوتون، نور سفید تغییر شکل پیدا نمی کند بلکه از لحاظ فیزیکی به اجزای تشکیل دهنده اش (که رنگ هایی متفاوت دارند) تجزیه می شود و علت این امر، تفاوت در قابلیت شکست شیشه برای رنگ های متفاوت است.

نیوتون آزمایش هایش را با این استنتاج متوقف نکرد. او منشور دیگری را بر سر راه نور تجزیه شده گذاشت و چنین مشاهده کرد:

زمانی که هر کدام از این پرتوها به خوبی از انواع دیگر جدا می شد، از آن به بعد، رنگ خود را به طور کامل حفظ می کرد و در اثر هیچ یک از تلاش های من، کوچک ترین تغییری نمی کرد.

این مشاهده کاملاً با دیدگاه قبلی که طبق آن، عبور از درون شیشه، رنگ را عوض می کند، ناسازگار بود؛

نیوتون این آزمایش را تعیین کننده تشخیص داد:

اگر منشور، نور سفید را به اجزای طیفی آن تجزیه می کند، باید امکان معکوس کردن این فرایند هم وجود داشته باشد، یعنی باید بتوان تمام رنگ های رنگین کمان را با هم ترکیب کرد و دوباره نور سفید به دست آورد.

عالی ترین و عجیب ترین ترکیب به سفید مربوط است. هیچ یک از انواع پرتوها نمی تواند به تنهایی این ترکیب را ایجاد کند. نور سفید همواره مرکب است و برای ساختن آن تمام رنگ های یاد شده، ضروری اند و باید به نسبت مناسب با هم درآمیزند.

اشتباه است اگر تصور کنیم همگان توضیح نیوتون را پذیرفتند؛ برعکس:

از بحث هایی که انتشار نظریه ی نورم برانگیخت، چندان آزرده شدم که وقتی آرامش و خونسردی ام همچون سایه ای گریزان از دست رفت، نابخردی خود را در ترک موهبتی چنان بزرگ سرزنش کردم.

یکی از جنبه های بارز کار نیوتون، کاربرد زیبای چیزی است که امروزه آن را روش علمی می نامیم. نیوتون پس از رسیدن به این فرض که رنگ های ناشی از تجزیه ی نور، نتیجه ی وابستگی ضریب شکست به رنگ هستند، نتیجه گرفت که:

پاشندگی در تمام مواد وجود دارد. هر کسی از منظره ی رنگین کمان لذت برده باشد، شاهد تجزیه ی نور سفید به وسیله ی آب بوده است. توجه کنید که رنگ بنفش - آبی در پایین رنگین کمان و رنگ قرمز در پایین آن دیده می شود. البته ناظر به طرف خورشید نگاه نمی کند؛ بلکه در خلاف جهت نگاه می کند.

به این نکته هم توجه کنید که بقیه ی نورهای رنگین کمان مثل سبز و ... در شکل نشان داده نشده اند اما تمام آن ها نیز در نور خورشید وجود دارند و در قطره های آب باران، شکست پیدا کرده و مانند رنگ قرمز و بنفش نشان داده شده در شکل، به چشم می رسند.

شکست نور خورشید به وسیله ی یک قطره ی کروی آب و به دنبال بازتابش داخلی و شکستی دیگر.

نوری که خارج می شود، به رنگ های تشکیل دهنده اش تجزیه شده است.

---

مرکز یادگیری سایت تبیان

تهیه:خدیجه آلچالانلو - تنظیم: یگانه داودی

همیشه به خود اعتماد داشته باشید. اگر یک بار کاری را با موفقیت انجام داده باشید، باز هم می توانید. آنتونی رابینز



کسانی که دنیا را تکان داده اند در استعدادهای طبیعی نابغه نبوده اند ، بلکه بر عکس قوای عقلی آنان از حد معمول و متوسط تجاوز نمی کرده است ولی به یک صفت ممتاز بوده اند : ثبات و استقامت . دیسرائیلی



جشن ها را می توان نرفت اما در سوگواری آشنایان باید همراه و غمخوار بود . حکیم ارد بزرگ



فصیح ترین زبان عمل است . شکسپیر

مقاله : نفت

نفت خام به انگلیسی Crude Oil و به روسی Naphra نامیده می‌شود که درحالت طبیعی به صورت مایع بوده و رنگ آن قهوه‌ای زرد مایل به سیاه است و دربرابر نور انعکاسی ، رنگ سبز بخصوصی از خود نشان می‌دهد...

مشخصات نفت

نفت خام به جهت وجود ترکیبات گوگرد بوی نامطلوبی دارد.

بخش اعظم نفت خام از هیدرات های کربن تشکیل شده و مقدار کمی عناصر دیگر نیز به آن مخلوط می‌گردد، که این عناصر در ادامه با میزان درصدشان آورده شده اند.

عنصر	حداقل درصد وزنی	حداکثر درصد وزنی
کربن	82/2	87/1
هیدروژن	11/8	14/7
گوگرد	0/1	5/5
اکسیژن	0/1	4/5
نیتروژن	0/1	1/5

جدول ازسلی (1985)

دراین جدول عناصر دیگری مانند وانادیوم ، نیکل و اورانیوم با درصد وزنی حداکثر 0/1 در ترکیب نفت خام موجود هستند.

به علاوه اینکه در خاکستر نفت خام آثاری از عناصر C r ، Cu ، Pb ، Mn ، Sr ، Ba ، Mo ، Mg ، Ca ، Ti ، Al ، Fe و Si یافت می‌شود که بعضی از عناصر بالا مانند V-Ni-U احتمالا در رابطه با عنصر ارگانیکی اولیه (مادر) به وجود آمده و بعضی دیگر از عناصر مشخصات ژئوشیمیایی سنگ دربرگزیده را نشان می‌دهند.

قابل ذکر است که آثاری از نمک ، آب و سولفید هیدروژن نیز درنفت خام مشاهده می‌شوند.

خواص فیزیکی نفت خام

ویسکوزیته

همان طور که نفت خام ممکن است با دخالت عواملی به رنگ های زرد ، سبز ، قهوه‌ای ، قهوه‌ای تیره تا سیاه مشاهده گردد، لذا ویسکوزیته متغیر را برای آن ها خواهیم داشت.

بنابراین نفت خام درسطح زمین دارای ویسکوزیته بیشتر بوده و به عبارتی ویسکوزتر است. چون در مخزن زیرزمینی یکی از عوامل دخیل حرارت موجود درمخزن می‌باشد، که همراه با این عامل ، عمق نیز موثر می‌باشد. همچنین سن نفت را به لحاظ زمان مخزن شدن را درطیف تغییرات ویسکوزیته سهیم می‌دانند.

ترکیبات مولکولی نفت خام

تعداد ترکیبات مولکولی نفت خام وابسته به سن زمین شناسی آن ، عمق تشکیل آن ، منشا آن و موقعیت جغرافیایی آن متغیر می‌باشد. برای مثال نفت خام Ponca city از Oklahoma شامل حداقل 234 ترکیب مولکولی می‌باشد.

گروه های تشکیل دهنده نفت خام

هیدروکربن ها (Hydrocarbons)

هیدروکربن ها همانطور که از نامشان مشخص است، شامل گروه هایی هستند که ترکیبات مولکولی آنها فقط از هیدروژن و کربن تشکیل شده است. انواع هیدروکربنها عبارتند از :

هیدروکربن‌ های پارافینی (پارافین ها)

هیدروکربن های نفتنی (سیکلو پارافین ها یا نفتنیک ها)

هیدروکربن های آروماتیک (بنزنوئیدها) 

غیرهیدروکربن ها (Heterocompounds)

این گروه شامل ترکیباتی غیر از هیدروژن و کربن می‌باشند و عناصری از قبیل اکسیژن ، نیتروژن ، گوگرد ، اتم های فلزی همراه با هر کدام از این ها و یا ترکیب با همه این ها نظیر Ni ، V می‌باشد.

وزن مخصوص نفت خام

از خواص فیزیکی نفت خام که ارزش اقتصادی نفت خام بر مبنای آن سنجیده می‌شود، وزن مخصوص آن می‌باشد. لذا سنجش و نحوه محاسبه فرمول آن مهم است.

اکثر کشورهای جهان ، وزن مخصوص نفت خام را برحسب درجه A.P.I که یک درجه بندی آمریکایی است، محاسبه می‌کنند.

مشابه همین درجه بندی و سنجش ، وزن مخصوص نفت خام را در کشورهای اروپائی با درجه بندی Baume محاسبه می‌کنند که از لحاظ مقدار اندکی از درجه A. P.I کمتر می‌باشد.

سنجش وزن مخصوص نفت خام

سنجش وزن مخصوص نفت خام مانند سایر مواد و مایعات برمبنای قانون کلی که همان وزن واحد حجم مایع است، در شرایط 60 ⁰F و P=1atm   سنجیده می‌شود و مقدار آن در فرمول جایگزین شده و وزن مخصوص نفت خام را بر حسب درجه A.P.I یا درجه Baume می‌دهد.

     = درجه A.P.I امریکایی

 درجه Baume اروپایی= به دلیل اینکه S.G (Pure water)=1   می‌باشد. لذا وزن مخصوص آب با درجه 10 ، API خواهدبود.

به دلیل کوچکتر بودن وزن مخصوص نفت از آب که همواره عددی کوچکتر از 1 را برای وزن مخصوص نفت در 60⁰F خواهیم داشت.

لذا هیچ وقت در جدول ها و محاسبات ، وزن مخصوص نفت بر حسب درجه  A.P.I کوچکتر و مساوی 10 نخواهیم داشت.

تاثیر درجه حرارت بر وزن مخصوص نفت خام

از عواملی که سبب تغییر در وزن مخصوص نفت خام می‌شوند، تغییرات دما است. یعنی با بالارفتن دما ، وزن مخصوص کمتر شده و به درجه A.P.I افزوده می‌شود. همچنین بالا رفتن درجه حرارت اثر معکوس روی ویسکوزیته نفت خام می‌گذارد.

انواع مختلف نفت برحسب A.P.I

نفت سنگین با 10 الی 20 درجه A.P.I

نفت متوسط با 20 الی 30 درجه A.P.I

نفت سبک با بیش از 30 درجه A.P.I

وزن مخصوص نفت‌ها بستگی به ماهیت هیدروکربورهای مختلف دارد. هر

قدر مقدار گاز محلول در روغن بیشتر باشد، چگالی آن کمتر خواهد بود.

بنابراین پارافین‌ ها دارای پایین ترین چگالی و نفتیک‌ها کمی بالاتر و آروماتیک ‌ها بالاترین چگالی را دارند.

ضریب انبساط نفت خام

ضریب انبساط نفت خام از  6/1x10^-4 الی 8/3x10^-4 در نوسان بوده که با کاهش چگالی ، ضریب انبساط آن افزایش می‌یابد.

ارزش حرارتی و گرمایی ویژه نفت خام

ارزش حرارتی پایین نفت بین 9000 الی 11000 کیلوکالری است. گرمای ویژه نفت در دمای معمولی از 0/35 الی 0/55کیلوکالری به کیلوگرم درجه است، که در صورت ازدیاد درجه حرارت به مقدار آن افزوده می‌شود.

نقطه اشتعال نفت

نقطه اشتعال نفت نیز به مقدار مواد زود جوش آن مربوط است، و می‌تواند از صفر الی 200^oCباشد. لذا در حمل و نقل نفت خام به دلایل ایمنی ، قسمتی از زودجوش‌ها را پایدار نموده و نقطه اشتعال را بالا می‌برند.

نقطه سفت شدن نفت خام

نقطه سفت شدن نفت خام عبارتست از دمائی که در آن خاصیت جاری شدن نفت خام به اتمام می‌رسد. این دما در حمل و نقل و انبارکردن نفت اهمیت به سزائی دارد.

پالایش نفت خام

از تصفیه یا پالایش نفت خام می‌توان فرآورده‌های زیادی بدست آورد، که قابل فروش در بازار باشند.

نخستین گام در پالایش نفت خام عمل تقطیر است.

 تحمیل حرارت‌های زیاد در موقع تقطیر باعث تجزیه و شکسته شدن مولکول‌های نفت شده و اشکالاتی در ادامه پالایش نفت بوجود می‌آورد، که از عواقب آن ، ضایع شدن مواد و افزایش هرینه را می‌توان نام برد.

---

مرکز یادگیری سایت تبیان

گردآوری: نوربخش - تنظیم: داودی

شادی کجاست ؟ جای که همه ارزشمند هستند . حکیم ارد بزرگ



بر روی زمین چیزی بزرگتر از انسان نیست و درانسان چیزی بزرگتر از فکر او. همیلتون



جوانی که به بالا نمی نگرد ، نظرش به پایین می افتد و کسی که به را ه کمال نمی رود ، به پستی می گراید. دیسرائیلی



دل کسی که خاطر شاه دادگر از او مکدر باشد جایگاه دیو است . حکیم بزرگمهر



سکوی پرش و گزینش بهتر ، می تواند در هر گاه و جایی یافت شود . مهم آنست که تا آن زمان ، پاکی و شادابی خویش را نگاه داریم . حکیم ارد بزرگ



هنگامی که فیلسوفی معتقد است که مدام حواس انسانی او را می فریبد فیلسوف دیگری سوگند یاد می کند که هرگز حواس ما را نفریفته است . لافونتن

مقاله : اسراری خارج از منظومه ما

اکنون با وجود پیشرفت‏های فوق‏ العاده‏ ی علم اخترشناسی و به لطف استفاده از تلسکوپ‏های بسیار قوی و دقیق، پژوهش‏گران در پی کشف رمز و رازهای کهکشان‏ها و کل گیتی هستد و هرچه دانستنی‏های ما کامل‏تر می‏شود، بیشتر می‏توان پی برد که کره‏ ی زمین ما در میان گیتی، تنها نقطه‏ ای بسیار کوچک و ناچیز به ‏حساب می‏‏آید و این خود می‏تواند موضوع تأملی باشد برای کل بشریت.چرا کهکشان ما "راه شیری" نام دارد؟ خارج از کهکشان ما چه می‏گذرد و چند کهکشان دیگر در گیتی وجود دارد؟
پاسخ به تمامی این پرسش‏ها با دکتر محمد حیدری ملایری، اخترفیزیکدان رصد‏خانه ‏ی پاریس:

خورشید ما یک ستاره است. یکی از ستارگانی است که با هم مجموعه‏ای را که کهکشان نامیده می‏شود، درست کرده ‏اند. کهکشان ما در حدود 200 میلیارد ستاره دارد که بعضی از خورشید بزرگ‏ترند، بعضی کوچک‏تر.
نزدیک‏ترین ستاره به خورشید، یعنی بعد از مرز منظومه‏ ی خورشیدی، کمی بیش از چهار سال نوری از خورشید فاصله دارد. یعنی نور که با سرعت 300هزار کیلومتر در ثانیه حرکت می‏کند، به بیشتر از چهار سال احتیاج دارد تا از آن ستاره‏ ی همسایه به زمین برسد. می‏دانیم که نور فاصله‏ ی خورشید تا زمین را که 150 میلیون کیلومتر است، در کمی بیشتر از هشت دقیقه طی می‏کند.
فاصله‏ ی خورشید از مرکز کهکشان 30هزار سال نوری است. البته جای خورشید ثابت نیست. خورشید هر 200 میلیون سال، یک بار با سرعت در حدود 220 کیلومتر در ثانیه، مرکز کهکشان را دور می‏زند.
همه‏ ی ستارگان کهکشان به گرد مرکز کهکشان می‏گردند. آن‏هایی که به مرکز کهکشان نزدیک‏ترند، سرعت‏شان بیشتر است. در مرکز کهکشان جسم شگرفی جای دارد (و به خاطر همین است که همه چیز به گرد مرکز کهکشان می‏گردد) که جرم ‏اش چهار میلیون برابر جرم خورشید است. این جسم مرکزی را "ابرسیاه‏چال" می‏نامند.
کهکشان به شکل عدسی است. یعنی جرم او بر صفحه‏ ی تختی پخش شده که ناحیه‏ های مرکزی‏ اش کمی برآمدگی دارد. این صفحه را "دیسک" یا "گرده‏"ی کهکشان می‏گویند. این شکل کهکشان به سبب آن است که پیش از بوجود آمدن کهکشان، ماده‏ای که آن را تشکیل می‏دهد در فضا پخش بوده است.
برای روشن شدن مطلب، فرض کنیم که کره ‏ای داشته باشیم که درونش ماده وجود داشته باشد. اگر این کره به سببی به طرف مرکزش فروبریزد، همه‏ ی ماده در مرکز کره انباشته می‏شود. ولی اگر این کره به دور خودش چرخش داشته باشد، ماده دیگر در مرکز جمع نمی‏شود، بلکه روی صفحه‏ ی مرکزی یا دیسکی پخش می‏شود. دیسک یا گرده‏‏ ی کهکشان زاییده‏ ی چنین چرخشی است.

نود درصد ستارگان کهکشان، از جمله خورشید، در این دیسک قرار گرفته‏ اند. منتها همه‏ ی ستارگان، همه‏ ی دیسک را پر نمی‏کنند. آن‏ها در چند شاخه‏ ی مارپیچی که به یک مرکز کهکشان پیوند دارند، گرد آمده‏ اند.
کهکشان ما از نوعی است که به آن کهکشان مارپیچی می‏گویند. ستبرا یا ضخامت دیسک کهکشان دوهزار سال نوری است که البته بسیار است. ولی همه چیز نسبی است. اگر این ستبرا را با قطر کهکشان مقایسه کنیم، کهکشان بسیار نازک به‏ نظر می‏رسد. حتی نازک‏تر از یک دیسک سی‏ دی.
آقای دکتر ملایری، چند خورشید در کهکشان ما وجود دارد؟
تعداد ستارگانی که در کهکشان وجود دارند، در حدود 200 میلیارد است و جالب آن است که این تعداد تقریباً همان شمار نورون‏ هایی است که در مغز انسان وجود دارد. این ستارگان کهکشان، همان‏طور که گفتم، بعضی‏های‏شان بزرگ‏تر از خورشید و برخی دیگر کوچک‏تر از خورشیدند و خورشید یک ستاره‏ ی میانگین است.
این خورشیدها، ستاره‏ هایی که در کهکشان ما وجود دارند، آیا مانند خورشید ما، منظومه‏ای به گرد همه‏ ی آن‏ها می‏گردد یا خیر؟
همه‏ ی آن‏ها نه؛ ولی تعداد بسیار زیاد‏شان دارای منظومه ‏ای هستند، تشکیل شده از چند سیاره که به گردشان می‏گردند. هم‏ اکنون تعداد ستارگانی که منظومه دارند و نپاهیده شده‏ اند -اخترشناسان دیده ‏اند- در حدود 500 تا هستند که از حدود 20 سال پیش تاکنون شروع شده است.
این را هم باید دانست که بسیاری از ستارگان، بر خلاف خورشید ما، تک ‏ستاره نیستند. بلکه منظومه‏ ای از سه، چهار و گاه پنج ستاره هستند. نه سیاره، پنج ستاره‏ که همگی با هم به گرد گرانیگاه مشترکی می‏گردند.
این‏ است که به احتمال زیاد ستارگان تک نیستند. ستاره‏ ی دیگری همراه آن‏ها به گرد گرانیگاه مشترک‏شان می‏گردد و تعداد بسیاری زیادی از این‏ها، به احتمال سیاره دارند.
اسم کهکشان ما "راه شیری" است. چرا چنین نامی را به کهکشان ما داده‏ اند؟
به این علت که اگر شبی که ابر نباشد و بیرون از شهرهای بزرگ باشید، (چون نور شهر مزاحم است)، به آسمان که نگاه کنید، باریکه یا نوار روشنی را در آسمان می‏بینید که تا چشم کار می‏کند، ادامه دارد. این نوار از میلیون‏ها ستاره‏ی کهکشان ما درست شده که تنگ هم قرار گرفته‏ اند.
انسان از کهن‏ ترین زمان‏‏ها این نوار آسمان شب را می‏شناخته، منتها تا آغازهای سده‏ ی بیستم نمی‏دانسته که چیست و چگونه به ‏وجود آمده است. هر قومی برای آن افسانه ساخته بوده، چون در گذشته اسطوره وسیله‏ای بوده برای توضیح پدیده‏های طبیعی.
نام "راه شیری" برای این نوار روشن، از یونانیان است. چون بنا بر اسطوره‏ های یونانی، وقتی زئوس هرکول نوزاد را روی سینه‏ ی هرا، الهه‏ ی آسمان و نور می‏گذارد، شیری که از او پاشیده می‏شود، این باریکه ‏ی سفید را در آسمان ب‏وجود می‏آورد. در یونانی به آن "گالاکسی" (galaxy) می‏گویند که از "گالا"، به معنای شیر، می‏‏آید.
ایرانیان باستان در متن‏های پهلوی، به آن "راه کاووسان" می‏گفتند که اشاره دارد به افسانه‏ ی کیکاووس که با تختی که شاهین‏ها بر دوش گرفته بودند، در آسمان به پرواز درمی‏آید. این راه کاووسان، بعدها به "راه کهکشان" تبدیل شد، یعنی راهی که در آن کاه ریخته شده است. در فارسی، هم‏چنین به آن "آسمان‏ دره" می‏گویند.

مصریان فکر می‏کردند که این باریکه رودی است که فرعون‏ها پس از مرگ، از آن عبور می‏کنند.
شناخت درست راه شیری به تلسکوپ‏های بزرگ و دانستن چند قانون فیزیکی نیاز داشت که تا آغازهای سده‏ی بیستم ممکن نبود. اما برای این‏که به پرسش شما پاسخ بدهیم که این راه شیری چیست، گفتیم که ستارگان کهکشان ما روی صفحه‏ای گرد آمده‏ اند و ستار‏گان ما و خورشید و زمین، همه روی این صفحه قرار دارند. این نواری که شب در آسمان می‏بینیم، اثری است هندسی.

ستارگان زمانی این‏طور کنار هم دیده می‏شوند که ما در امتداد این صفحه‏ ی مرکزی یا دیسک به آسمان نگاه می‏کنیم. مانند این می‏ماند که بیرون از بیشه‏ای قرار گرفته باشیم و به بیشه نگاه کنیم. در این حالت، تمام درختان را کنار هم می‏بینیم. فرقی نمی‏کند که آن‏ها جلوتر باشند یا عقب‏تر.
وقتی در سویی به آسمان نگاه می‏کنیم که در امتداد این صفحه نیست، ستارگانی را می‏بینیم که در سراسر آسمان پراکنده‏ اند. به سبب وجود این باریکه‏ ی ستارگان، کهکشان خودمان را "راه شیری" می‏گویند تا از کهکشان‏های دیگر متمایز بشود.
گفتید "کهکشان‏ های دیگر"؛ در بیرون از کهکشان ما چه می‏گذرد؟ چند کهکشان وجود دارد؟ و آیا تمام این کهکشان‏ ها شبیه کهکشان ما هستند یا خیر؟
کهکشان ما، تنها کهکشان هسته نیست. در گیتی میلیاردها کهکشان وجود دارد. کهکشان ما با 30 کهکشان دیگر، گروهی یا خوشه‏ای را ب‏وجود می‏آورند که به آن‏ها "گروه محلی" می‏گویند. هرکدام از این کهکشان‏ها از میلیون‏ها یا میلیاردها ستاره تشکیل شده است.
مهم‏ترین کهکشان‏های این گروه، کهکشان خود ما و کهکشان دیگری است که به آن "آندرومدا" می‏‏گویند که آن هم کهکشانی است مارپیچی از نوع کهکشان خود ما و در فاصله‏ ی دومیلیون سال نوری از ما قرار دارد.
کهکشان ما و کهکشان آندرومدا دارند با سرعت 120 کیلومتر در ثانیه به طرف هم می‏روند و در آینده، یعنی شش میلیارد سال دیگر، با هم تصادف خواهند کرد. بسیاری از ستارگان، به احتمال زیاد خورشید، از کهکشان به بیرون پرتاب خواهند شد و دو کهکشان در هم ادغام خواهند شد تا کهکشانی از نوع دیگری را ب‏وجود بیاورند که بزرگ‏تر است و به آن "کهکشان بیضی‏ وار" می‏گویند.
گروه محلی ما که گفتیم 30 کهکشان دارد، عضوی است از یک خوشه‏ ی بزرگ‏تر به قطر 100 میلیون سال نوری که از صدها خوشه‏ ی کهکشانی درست شده است و به آن "ابرخوشه‏ ی محلی" می‏گویند.
بزرگ‏ترین گروه این ابرخوشه از هزاران کهکشان ساخته شده و فاصله ‏اش از گروه محلی ما 60 میلیون سال نوری است. تاکنون میلیون‏ها خوشه‏ ی کهکشانی کشف شده ‏اند. این خوشه ‏ها دارند همه از هم دور می‏شوند. هرچه فاصله‏ ی خوشه‏ ها از هم بیشتر باشد، سرعت دور شدن‏شان از هم بیشتر است.
دورترین کهکشان‏ها که فاصله‏ شان از ما 12-13 میلیارد سال نوری است، با سرعت سرسام‏‏ آوری، با سرعتی نزدیک به سرعت نور، از ما دور می‏شوند. در واقع، گیتی در حال بزرگ‏تر شدن یا گسترش است. این پدیده زاییده‏ ی رویدادی است که به آن "بیگ بنگ" می‏گویند و در 13-14 میلیارد سال پیش رخ داده است.
گفتید در صورتی‏ که این دو کهکشان با هم برخورد کنند، ستاره‏ه ایی مانند خورشید ما ممکن است از کهکشان بیرون رانده شوند. بیرون از کهکشان چه می‏گذرد؟
بیرون از کهکشان محیطی است که همان‏طور که گفتیم، این گروه محلی قرار دارد. یعنی محیط بین کهکشان‏های بسیار است. در مورد گروه محلی ما که 30 کهکشان وجود دارد، فضای بین این کهکشان‏ها از گازی تشکیل شده که اتفاقاً دمای این گاز بسیار زیاد و میلیون‏ها درجه است. منتها چگالی آن کم است.
این محیط بسیار داغ، به این علت است که این کهکشان‏ها با سرعت بسیار زیاد در درون این محیط حرکت می‏کنند و پدیده‏های بسیار زیادی در این‏جا روی می‏دهد که باعث می‏شود این گاز رقیق شروع ‏کند به درخشیدن با پرتوهایی که از خودش گسیل می‏کند.
این است که وقتی ستاره‏ای، مثلاً خورشید، از کهکشان ما به بیرون پرتاب بشود، می‏رود در این فضای اندرکهکشانی که فضایی رقیق، ولی با دمای بسیار زیاد است. درست نمی‏دانیم که دقیقاً چه خواهد شد. مدل‏ها نشان نمی‏دهند که چه خواهد شد.
اما چیزی که مسلم است این است که از کهکشان پرتاب خواهد شد و ممکن است با ستارگان دیگری برخورد کند که در اثر برخورد این دو کهکشان، از آن‏ها جدا شده‏ اند. سخنان دکتر محمد حیدری ملایری، اخترفیزیکدان برجسته می تواند روشن کننده نظریه مشهور حکیم ارد بزرگ در مورد کهکشانها و جهان باشد او می گوید : جهان را آغاز و انجامی نیست آنچه هست دگرگونی در گیتی است . زمان و مکان صفر برای آغاز گیتی وجود ندارد همان گونه که شماره ایی برای انتهای آن نیست . ما دگرگونی در درون گیتی را زایش و مرگ می نامیم . ما بخشی از دگرگونی در گیتی هستیم دگرگونی که در نهان خود پویش و رشد را دنبال می کند بروز آینده ما بسیار فربه تر از امروز ما خواهد بود ، ما در درون گیتی در حال پرتاب شدن هستیم . پرتاب به سوی جایی و مکانی و نمایی که هیچ چیز از آن نمی دانیم همان گونه که در کودکی از این جهان هیچ نمی دانستیم . میدان دید ما با تمام فراخنایی خود می تواند همچون شبنمی کوچک باشد بر جهانی بسیار بزرگتر از آنچه ما امروز از گیتی در سر می پرورانیم پس گیتی بی آغاز و بی پایان است .

مقاله : گرفتگی عضلات پا در خواب شب

آیا تا به حال برای شما اتفاق افتاده است که نیمه های شب، یک مرتبه به دلیل درد ناشی از گرفتگی عضلات پایتان از خواب بیدار شوید؟
گرفتگی عضلات در خواب اغلب به دلیل عکس العمل (reflex) بیش از حد عضلات است. وقتی شما در خواب جابجا شده و تکان می خورید، ماهیچه های ساق پایتان جمع شده و تاندون ها کشیده می شوند. این عمل، باعث تحریک گیرنده های عصبی موجود در تاندون ها شده و با فرستادن پیام های عصبی به نخاع، منقبض شدن عضلات را اعلام می کنند.
بعضی اوقات، عضلات در همان حالت انقباض باقی مانده و صدمه می بینند.
گرفتگی درد ناک عضلات درشب، می تواند به دلیل صدمات عصبی مانند کوفتگی عصب، آسیب های عضلانی، قطع موقتی جریان خون به پاها و مقادیر غیرعادی املاح یا هورمون ها در بدن شما باشد که اگر دارای یکی از این مشکلات بودید، بایستی به پزشک مربوطه مراجعه کنید.
ولی اگر مشکل جدی نداشتید، می توانید قبل از خواب با انجام کارهایی که باعث کاهش رفلکس ( واکنش) کششی می شوند، از گرفتگی عضلات پایتان جلوگیری کنید که این اعمال شامل موارد زیر است:
1- انجام ورزش مخصوص پا که باعث کشیدگی ساق پا شوند. در این ورزش، فرد روی شکم دراز کشیده و کف دستها را بر روی زمین گذاشته و با بالا و پایین آوردن دست ها ، شکم را به زمین نزدیک و دور می کند.
2- استفاده از تشک گرماده به مدت 10 دقیقه قبل از خواب که باعث گرم شدن پا شود.
تنها داروی موثر برروی گرفتگی شبانه عضلات، " کوئی نین" است ولیFDA اعلام کرده است هیچ یک از داروهای تجویز شده برای گرفتگی عضلات، سالم وموثر نیستند.
پزشکان معمولاً 1 یا 2 کپسول کوئی نین را به هنگام خواب تجویز می کنند. اما این دارو می تواند باعث مشکلات تنفسی و سقط فوری وخودبخودی جنین شود. بنابراین خانم های باردار بایستی از مصرف آن خودداری کنند.
همچنین باعث شنیدن صدای زنگ درگوش، سردرد، تهوع، اختلال در دید، درد قفسه سینه و آسم نیز می شود.